عافیت‌سوزی

یکی از آفات و اسباب اتلاف وقت در فضای مجازی مِراء و جدال است. 

اشاره

امام هادی علیه السلام فرمود: «اَلْمِراءُ یُفْسِدُ الصَّداقَةَ الْقَدیمَةَ، وَ یُحَلِّلُ الْعُقْدَةَ الْوَثیقَةَ، وَ اَقَلُّ ما فیه اَنْ تَکُونَ فیهِ الْمُغالَبَةُ، وَ الْمُغالَبَةُ اُسُّ اَسْبابِ الْقَطیعَةِ؛ مراء، دوستیِ قدیمی و پابرجا را فاسد کرده و بر هم می‌زند و رابطه محکم بین دو نفر را می‌گسلد و کمترین مفسده آن برتری جویی است و برتری جویی عامل اصلی قطع رابطه هاست». [۱] 

🔹 تفسیر «مراء»

برای مراء در لغت سه تفسیر ذکر شده است:

۱. از واژه «مَرَءَ» به معنای شک گرفته شده است. یعنی شخص مراء کننده با سخنانش قصد دارد در طرف مقابل ایجاد شک وتردید کند.

۲. معنای دیگر آن انکار حق است. مُرائی قصد دارد در سایه مراء حقّی را منکر شود.

۳. معنای سوم آن مجادله به منظور غلبه بر طرف مقابل است. یعنی سخنانی بگوید که او را شکست دهد، آبرویش را ببرد و خود را برتر جلوه دهد.

🔹 جدال ممدوح و مذموم

مجادله در قرآن مجید آمده و بر دو قسم است:

۱. جدال حسن، که خداوند درمورد آن می‌فرماید: (وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ) ؛ و با آنها به روشی که نیکوتر است، استدلال ومناظره کن». ‌[٢]

یعنی بحث و گفتگوی دوستانه و منطقی و سؤال و جواب برای روشن شدن حقیقت ممنوع نیست، لذا پیامبر صلی الله علیه و آله مأمور شد با مخالفان با منطق محکم و استدلال صحیح گفتگو کند، تا پرده از حقایق برداشته شود.

۲. جدال مذموم، که هدف از آن انکار حق و به کرسی نشاندن باطل، یا حمایت بدون دلیل و بی چون وچرا از کسی است که همه این‌ها مصداق مراء باطل است. مانند این که در بحث و گفتگو می‌دانم طرف مقابل حقیقت مسأله را فهمیده، ولی آن قدر بحث را طولانی می‌کنم تا اعتراف به شکست خود کند، که این کار، حرام واز گناهان کبیره است.

---------------

[۱]: بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۳۶۹، ح ۴. 

[٢]: سوره نحل، آیه ۱۲۵.

🔹 مشخصات کتاب منبع :

سرشناسه: مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -

عنوان و نام پدیدآور: سخنان امام هادی علیه السلام/ مکارم شیرازی؛ تهیه و تنظیم ابوالقاسم علیان نژادی دامغانی.

مشخصات نشر: قم: انتشارات امام علی بن ابی طالب (ع)، ۱۳۹۴.

طرف، ساعت‌ها بحث میکنه هی تایپ میکنه توی گروه هی تایپ میکنه توی گروه برای اثبات اینکه فلان رئیس جمهور یا فلان حزب خوب بود، این یکیا بَدَن، از سمت مقابل هم به همچنین. همه هم رادیوی روشن هستن، حرف طرف مقابل رو گوش نمیدن اصن. فقط حرف خودشونو میزنن. آخر هم هیچ کسی راضی نمیشه...

کلاً عضو هیچ گروهی در فضای مجازی نیستم، این به کنار، مدتی است هر نوع بحث در فضای مجازی در هر موردی رو بر خودم حرام کردم و در همون ابتدای بحث، به طرف مقابل محترمانه میگم نظر جنابعالی محترم هست برای خودت، منم نظر خودمو دارم. یا حداکثر اینکه فقط یکبار ادله‌ی خودم رو میگم و پس از اون دیگه تن به پاسخ دادن به جواب‌های طرف مقابل و پینگ‌پنگی کردن بحث نمیدم، واقعاً لذت‌بخش هست، خیلی حس آرامش خوبی داره، اگر شما هم در جرگه‌ی بحث کنندگان در فضای مجازی هستید این عادت رو ترک کنید و از آرامش لذت ببرید و ببینید چقدر وقتتون باز میشه برای انجام کارای مفیدتر. این بحث‌های مبنی بر اینکه ما رسالت داریم فلان کار رو بکنیم یا وظیفه‌ی ماست که طرف مقابل رو قانع کنیم رو هم بذارید کنار، خود پیغمبر هم به توصیه‌ی قرآن می‌فرمود :

المائده :

وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا فَإِن تَوَلَّیْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ

ﻭ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﺮﻳﺪ ، ﻭ [ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ]ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻳﺪ ، ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﺭﻭﻯ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪ [ ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﻛﻴﻔﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﻳﺪ ] ، ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭ [ ﭘﻴﺎم ﻭﺣﻰ ] ﺍﺳﺖ .(92)

ینی من ادله‌ی خودم رو میگم، پذیرفتید فبها. نپذیرفتند دیگه من مسؤولیتی غیر از این ندارم. کسی نگه خودشو با پیامبر مقایسه کرد، بحثم اینه که قانع کردن وظیفه‌ی ما نیست. مضافاً به اینکه در 99 درصد موارد، کاملاً مشخص هست اون کسی که باهاش بحث می‌کنیم اصلاً دنبال حقیقت نیست، از قبل تصمیم خودشو گرفته حاضر هم به عوض کردنش نیست، بنابراین در چنین مواردی بحث کردن دیوونگیه، بله، اگر یک درصد، آدمی پیدا کردید که واقعاً دنبال حق هست و سینه‌ای گشاده داره برای تغییر دادن نظر خودش، میتونید باهاش بحث کنید، ولی کو اون یک درصد؟

ببخشین، طولانی شد.

میلاد امام هادی علیه السلام، امام دهم ما، مبارک.