عافیت‌سوزی

آنچه در پی می‌آید نوشته‌ی من نیست اما به نظرم حاوی نکات مفیدی برای خلاصه‌نویسی کردنِ مباحث درسی است ؛ کاری که به نظر من یکی از مهم‌ترین تکنیک‌ها برای یاد سپاری مطالب درسی ، استفاده‌ی بهینه از زمان و کوتاه‌کردنِ وقتِ مرور مطالب است ؛ 

1 – هدف از خلاصه‌‌نویسی را مدّ نظر داشته باشید :

ببینید برای هر کاری ابتدا باید هدف غایی از آن اقدام را برای خودمون حلاجی و تفهیم کنیم، حال به نظرتون هدف از خلاصه نویسی چیست؟ بلاشک هدف اصلی از این کار داشتن یک جمع بندی مناسب از مباحث هست تا داوطلب بتواند در مطالعات بعدی با هزینه کمترین زمان بیشترین بهره وری علمی رو از مطالبی که قبلا بطور تفصیلی و دقیق خونده، برداره مثلا؛ امروز داوطلبی اقدام به مطالعه جلد یک بنیادین میکنه حال اگر برای بار دوم بخواهد مطالب مربوط به آ.د.م یک رو مطالعه کنه، اگر کل کتاب رو از اول بخونه خب از نظر مطالعه آزمونی کار عاقلانه ای نیست چون وقت بیشتری صرف خواهد کرد... اما اگر در همان دور اول مطالعات یک نت برداری خوب از مطالب مهم داشته باشه در دور دوم مطالعاتش، با صرف کمترین زمان میتونه یک دوره و مرور جامع بر کل کتاب داشته باشه و البته تکرار همین نت برداری ها در دور های بعدی باز خالی از لطف نخواهد بود...

پس در کل در گام اول، خلاصه نویسی میکنیم تا در مرور بعدی بر این مباحث با صرف کمترین زمان بیشترین مطالب رو فهمیده باشیم...

2 – با توجه به موضوع ، خلاصه‌نویسی کنید

اما گام دوم، تشخیص این موضوع هستش که چه مباحثی رو برای خلاصه نویسی انتخاب کنیم؟

بینید این موضوع اولا بستگی به مطلبی داره که میخونیم ثانیا بستگی به خود داوطلب داره، گاها اتفاق میفته که مثلا داوطلب در درس اصول فقه تعریف و توضیحات رو خوب میفهمه و ارائه میده اما در تطبیق مثال ها دچار مشکل میشه خب در این فرض پیشنهاد اینه که داوطلب عنوان مطلب رو قید کنه و ذیل اون به بیان مثال های اون مورد اکتفا کنه و نهایتا یک تعریف خیلی جزیی هم از اون موضوع داشته باشه، فرض دیگر این هستش که شخص مثلا در بین تفهیم برخی مطالب که شباهت خاصی به هم دارند دچار مشکل میشه که این هم راهش اینه که این موضوعات رو در کنار هم در قالب جدول و یا خیلی ساده در پی هم بیان کنه و اقدام به مرور اون مطالب بکنه، ممکن است شخص در تعریفات دچار مشکل باشه که در این مورد هم شخص بدون نیاز به درج مثال ها و تعریفات اضافی میتونه صرفا اقدام به درج و مرور تعریفات بکنه....

3 – نکات لازم در خلاصه‌نویسی :

گام سوم، اینکه چطور اقدام به خلاصه نویسی بکنیم اهمیت زیادی داره.

گاه ،‌برخی خلاصه ها رو میبینیم که حجمشون بیشتر از حجم مطلب اصلی هستند و در عین حال بار علمی کمتری رو ارائه میدن و در حقیقت وقت شخص رو بیشتر تلف میکنند تا اینکه آموزنده باشند.

پیشنهاد میشه حین خلاصه برداری نکات زیر رو مدنظر قرار بدین؛

·        اشتباه رایج بین داوطلبین این هستش که خلاصه نویسی رو با رو نویسی اشتباه میگیرند، ببینید منظور از خلاصه نویسی رو نویسی یک مطلب نیست، در خلاصه نویسی داوطلب باید ابتدا مطلب رو جامع و کامل خوب بخونه و بفهمه و سپس چیزی که فهمیده رو به زبان خودش روی کاغذ پیاده کنه، خودم وقتی میخواستم مطلبی رو به این شکل بنویسم اول فرض میکردم که قرار است این موضوع رو در قالب کنفرانس ارائه بدم سپس در حقیقت گفته های کنفرانسم رو مینوشتم رو کاغذ....

·        برای یادداشت برداری حتما باید بلافاصله بعد از مطالعه دقیق یک بحث اقدام کنید مثلا وقتی بحث ضمان رو از مدنی خوندید بعد از اون سریعا اقدام به بیان مطلب و نوشتن خلاصه ها کنید و هر جا هم که نکته ای رو فراموش کردید از منبع اصلی مطالعه و درج کنید...

·        مطالعه تفصیلی با هدف خلاصه برداری از آن، باعث می شود تا داوطلب با تمرکز بیشتر و نگاه ریز بینانه تر اقدام به مطالعه مطالب کند...

·        خلاصه نوشته شده در عین کم حجم بودن باید مفهوم رو به شخص برساند و همچنین ذهن فرد را با مطالب بیان شده درگیر کند تا فرد بتواند نمونه ها و مثال هایی برای آن مورد پیدا کند، یادتون باشه که تنها خود شما مهم هستید نه دیگران، پس مهم نیست که نظر دیگران در مورد خلاصه های شما چیست مهم این هستش که شما بتونید با خلاصه ها تون دوره خوبی بر مباحث مطالعه شده باشید...

·        در خلاصه نویسی سعی کنید با استفاده از کمترین کلمات بیشترین مفهوم رو برسونید، به بیان ساده تر از عبارات طولانی استفاده نکنید...

·        در خلاصه نویسی خلاقیت به خرج بدید و از روش هایی مانند کشیدن جدول یا نمودار استفاده کنید و صرفا به نوشتن پی در پی مطالب اکتفا نکنید، بیان نموداری مطالب کمک میکنه تا شکل آن بحث در مغز فرد حفظ بشه و صرفا به یادآوری آن شکل میتوان به مطالب آن دست یافت، همچنین می توانید از راه های دیگری مانند کدگذاری یا ایجاد کلمات اختصاری برای حفظ مباحث استفاده کنید، مثلا؛ عقود عینی = روباه(رهن، رقف، بیع صرف، انتفاع، هبه)...

·        در برگه های که برای خلاصه نویسی انتخاب کردیم مقداری جای خالی برای درج نکات دیگه که ممکنه بعد ها ضروری باشه بگذاریم...

·        کلمات کلیدی رو خوب شناسایی کنیم و مثلا با کشیدن خط زیر آنها بطور ضمنی اعلام کنیم که بحث حول محور آن است...

4 – از خلاصه‌نویسی دیگران استفاده نکنید :

هرگز سعی نکنید از نکات و خلاصه های دیگران استفاده کنید چون خلاصه نویسی امری سلیقه ای است و در حقیقت می توان گفت خلاصه ها جزو وسایل شخصی هر داوطلب محسوب میشن، مگر در موارد خیلی محدود...

5 – فواید خلاصه‌نویسی :

جا داره نگاهی تخصصی به فواید این خلاصه برداری ها بندازیم؛

·        یک خلاصه خوب؛ مرور مطالب اصلی رو آسانتر میکند و در حقیقت داوطلب با زبان خودمانن اقدام به مطالعه مباحث میکند.

·        یک خلاصه خوب؛ کمک میکنه تا مطالب بیشتر و بهتر یادآوری بشوند چون ذهن در زمان یادگیری درگیری بیشتری با مطالب داشته.

·        یک خلاصه خوب؛ سرعت مرور و تکرار بالاتر خواهد برد و حتی بعضا برخی مطالب خواه ناخواه ملکه ذهن شخص خواهد شد.

·        یک خلاصه خوب؛  کمک میکنه تا شخص رفته رفته تمرکز بیشتری در موضوع و همچنین یادآوری نکات آن موضوع داشته باشه و حتی با مشاهده برخی کلمات خاص کل مطلب رو تداعی کنه. 

6 – مثل هر کاری دیگری ، ماهر شدن در خلاصه نویسی نیاز به حوصله و ممارست دارد :

شاید در آغاز دقت در تهیه یک خلاصه خوب کمی سخت باشه اما رفته رفته داوطلب با مطالعه خوب و دقیق موضوع و شناخت کلمات کلیدی یک بحث ، توان نوشتن خلاصه ای خوب را کسب خواهد کرد.

منبع : این لینک